... Rječnik | Dosis | Doza, određena količina lije... | Medicinski rječnik
Unesi riječ

Domaći

Dosis Doza, određena količina lijeka; (radiol.) tačnije, zračna doza, ekspozicija odnosno izlaganje rendgenskim zracima, jeste mjera za svojstvo (kvalitet) rendgenskih zrakova na posebno mjestu (npr. u vazduhu, u tkivu ili drugoj mateirji, čak i u vakumu). Doza ništa ne govori o uzajamnom dejstvu zračne energije i materije budući da nije isto što i apsorpcija. Izražava se brojem «rengena» («r»). Stepen eskpozicije obično se iskazuju u r/min. (brojem rendgena u minutu); apsorbovana d., ona količina energije bilo koga jonizacionog zračenja koju jonizujuće čestice predaju materiji po jedinici mase ozračenog materijala (na mjestu koje nas interesuje). Izražava se jedinicom «rad»; epilaciona d., količina rendgenskih zrakova koja dovodi do privremenog opadanja kose (dlaka) na zračnoj površini, bez pojave crvenila na koži. V. biološka d.; eritemna d. (E.D.), biološka doza. To je odjednom data količina rendgenskih zrakova koja na nedelju dana poslije zračenja izaziva crvenilo kože. Ovo crvenilo u roku od 2 nedelje prelazi u mrku obojenost, a još 3 nedelje kasnije u bronzanu. Izražena u fizičkoj jedinici, ona varira od 270 do 1.450 rendgena, što zavisi od kVm rengenskih zrakova. Sin. kožna jedinica, unit skin dose (U.S.D.); letalna d., (radiol.) određena količina zračne energije koja ubija neko biće ili ćelije, d. lethalis minima, minimalna letalna doza, najmanje smrtna doza, najmanja količina lijeka koja već može da prouzrokuje smrt; maksimalna d., najveća dopuštena doza nekog lijeka koja je propisana farmakopejom: dnevna m.d. (dosis maxima pro die), najveća doza nekog lijeka koja se može dati u toku jednog dana (24 časa); pojedinačna m.d. (dosis maxima singularis), najveća doza nekog lijeka koja se može dati odjednom; minimalna d. (d. minimalis), najmanja doza nekog lijeka koja ima primjetan efekt; podnošljiva d., doza neke supstancije koja se podnosi bez posljedica; (rendgen.) d., jačina, zračenja koja je neškodljiva i p