Exotoxinum
Egzotoksin, pravi toksini, otrovne izlučevine bakterija, bjelančevinaste prirode, koje e mogu odvojiti od tijela bakterija filtrovanjem kroz bakteriološka cjedila (koja zadržavaju klice, a propuštaju toksine). Kombinovani s formalinom daju neotrovne produkte koji zdaržavaju svu specifičnu antigenost toksina i zovu se anatoksini ili toksoid. S odgovarajućin antitijelima (antitoksinima) spajaju se i neutrališu. E. imaju jaku antigenu moć, vrlo su otrovni i osjetljivi na temperaturu i svjetlost, i imaju specifičan afinitet prema pojedinim vrstama tkiva.