| Medicina |
(1) nauka o normalnoj građi i funkcijama organizma čovjeka i životinja, patološkim promjenama građe ili funkcija koje se ispoljavaju kao oboljenja, njihovim uzrocima i njihovom sprečavanju i liječenju; (2) nauka o liječenju bolesti specijalno o liječenju lijekovima; aeromedicina, v. vazduhoplovna m.; berberska m., niz manipulacija (venepunkcija, stavljanje pijavice, čašica itd.) koje su nekada, naročito prije razvoja moderne medicine, obavljali berberi, koji su katkada nosili i naziv hirurga; fiskulturna m., grana medicine koja se bavi fiziologijom i patologijom sporta. U f.m. spadaju, npr. sportska higijena, sportska tramatologija itd.; geomedicina, grana medicine koja se bavi uticajem klimatskih i drugih uslova okolne sredine na zdravlje; granične oblasti medicinske nauke ili oblasti nekih nauka koje obuhvataju m. ili su joj bliske, npr. biologija, antropologija, biohemija, uporedna anatomija, medicinska enttomologija, psihopatologija, sanitarna tehnika itd.; humana m., bavi se čuvanjem zdravlja i liječenjem bolesti čovjeka; industrijska m., grana medicine koja obuhvata, pored higijene rada, kliniku i terapiju profesionalnih oštećenja, trovanja oboljenja i traumatizama; interna m., (1) grana medicine koja se bavi bolestima koje se ne mogu liječiti hirurški; (2) medicina, za razliku od hirurgije; kurativna m., skup svih onih grana medicine koje se bave liječenjem oboljelih; preventivna m., grana medicine koja se bavi teorijom i praksom sprečavanja bolesti pronalaženjem i suzbijanjem izvora zaraze, uništavanjem prenosilaca, podizanjem otporne snage osoba ugroženih infekcijom, itd.; psihosomatska m., grana medicine koja se bavi proučavanjem nastajanja bolesti i psihičkim, a ne samo somatskim putem. Psiha je proizvod materije, ali ne takav koji na materiju više ne utiče (kao miris na cvijet koji ga je proizveo). Kao što od stanja organa – materije – zavisi psiha, tako i ona utiče na materiju iz koje je nastala. Tako psiha ne utiče n |
|
| Medicina rada |
Proučava odnos između čovjeka i njegovog zaposlenja, preduzima mjere za održavanje i unapređivanje zdravlja i radne sposobnosti zaposlenih ljudi, otklanja prijevremeno trošenje snage, ispituje, predupređuje i liječi profesionalna oboljenja i daje osnove za zaštitu rada služeči se u punoj mjeri rezultatima higijene rada. |
|
| Medicinar |
Student medicine. |
|
| Medicinska bibliografija |
Sistematski sređena zbirka bibliografskih podataka o medicinskim publikacijama (knjige, brošure ili članci u časopisima). M. b. je obično sređena prema pojedinim oblastima medicine. Može da bude tekuća ili retrospektivna za jedan duži period. |
|
| Medicinska dokumentacija |
Zbir zabilježenih podataka o nekom bolesniku, istorija bolesti (anamneza, status i tok bolesti), rezultati laboratorijskih i drugih (specijalističkih-konsulatantskih) ispitivanja, rendgenski i drugi snimci, operacioni protokol, obdukcioni nalaz. Sem ovakve m.d. u užem smislu riječi, koja se odnosi na hospitalizovane i ambulantno-poliklinički liječene bolesnike, m.d. u širem smislu obuhvata prikupljene podatke i o ispitivanju zdravstvenog stanja grupa stanovništva, sistematskim pregledima itd. Od kvaliteta m.d. zavisi mogućnost njenog stručnog i naučnog korišćenja. |
|
| Medicinska ekspedicija |
V. ekspedicija |
|
| Medicinska hemija |
V. hemija |
|
| Medicinska ikonografija |
(1) struka koja se bavi pitanjima medicinskih ilustracija, naučno-dokumentarnih, nastavnih, istorijskih i zdravstvenoprosvjetnih; (2) zbirka ilustracija koja se odnosi na neku određenu medicinsku temu. |
|
| Medicinska klimatologija |
V. klimatologija |
|
| Medicinska seksologija |
V. seksologija medicinska |
|
| Medicinska sestra |
U srednjoj ili višoj školi obrazovana zdravstvena radnica, saradnica ljekara na specijalnim dužnostima oko njege bolesnika, asistencije pri raznim intervencijama, operacijama, (v. instrumentarka), socijalno-medicinskoj zaštiti (v. patronažna sestra), rukovođenja nižim zdravstvenim osoblje itd. Sin. sestra-pomoćnica; glavna m.s., m.s. koja rukovodi radom m.s. nekog odjeljenja ili neke ustanove. U nekim zemljama postoji i m.s. s visokom stručnom spremom, tj. sa fakultetskim obrazovanjem. M.s. učestvuju i u nastavi srednjih i viših medicinskih škola. |
|
| Medicinska statistika |
V. statistika |
|
| Medicinska trijaža |
Razvrstavanje povrijeđenih i bolesnih u ratu u grupe (kategorije) prema vrsti povrede ili bolesti, vrsti i hitnosti medicinske pomoći, trajanju liječenja, i prema načinu i pravcu evakuacije. Shodno ovome, trijaža može biti dijagnostička, terapeutska, prognostička i evakuaciono-transportna. Kriteirjum trijaže mijenja se zavisno od sljedećih uslova; broj povrijeđenih i bolesnih u datom periodu na etapi i raspoložive snage i sredstava, kao i stručnost osoblja koje zbrinjava povrijeđene i bolesne, zatim hitnost evakuacije s obzirom na ugroženost etape itd. U povoljnim uslovima trijaža će se usmjeriti k tome da što veći broj povrijeđenih i bolesnih dobije na datoj etapi svu potrebnu pomoć, u protivnom će se odrediti za evakuaciju svi oni kojima nije potrebna neodložna pomoć. Danas se povrijeđeni i bolesni razvrstavaju u četiri kategorije: I k. (oko 40%) obuhvata najlakše ranjenike i bolesnike (manje laceracije i kontuzije, opekotine koje zahvataju manje od 10% površine tijela, ozračeni do 100 r, razne dispepsije, bronhitisi itd.). Ova k. zahtjeva minimalnu medicinsku pomoć, poslije koje dio povrijeđenih i bolesnih ostaje i dalje u jedinici. II k. (oko 15%) obuhvata povrijeđene i bolesne kojima je potrebna neodložna specijalistička pomoć, tj. brzi kratkotrajni zahvati koji mogu spasti život ili očuvati sposobnost ako se primjene blagovremeno. Ovdje spadaju: spoljna krvarenja iz pristupačnih krvnih sudova, traumatske amputacije, mehanički poremećaji u disanju, radioaktivni miksti, akutno popuštanje srca, komplikacije kod nefritisa, obostrani visoki pleuralni izlivi, ozljede nervnim BOT i zagušljvcima i sl. III k. (oko 25%) obuhvata ranjenike i bolesnike kojima se specijalistička pomoć može bez većeg rizika odložiti za izvjesno vrijeme ako su primili opštu medicinsku pomoć; velike povrede mekih dijelova, otvoreni i zatvoreni prelomi velikih kostiju i zglobova, opekotine II i III stepena sa 20 do 40% opečene površine, povred |
|
| Medicinska trovanja |
V. trovanje |
|
| Medicinski |
(1) koji se odnosi na medicinu; (2) koji ima ljekovite osobine; (3) koji se odnosi na internu medicinu. |
|
