| Stabilis |
Stabilan, čvrst, nepromjenljiv, koji se ne kreće, stacionaran. Suprotno: labilis. |
|
| Stabilna mast |
V. mast |
|
| Stacionar |
(1) stalan, nepokretan, koji ne podliježe promjenama; (2) koji se odnosi na stacionar. |
|
| Stadium |
Stadijum, period u toku jedne bolesti; s. acmes, vrhunac bolesti; s. crisoes, početak krize bolesti; s. decrementi, period popuštanja bolesti, početak sniženja temperature; s. ekscitacije, stanje u razdraženosti koje prethodi stanju oduzetosti u trovanju tzv. otrovima i u narkozi. V. narcosis; s. fluorescentiae, period početka pojave ospe u toku osipnih groznica; s. frigoris, period treskavice u toku intermitentnih teperatura; s. incrementi, period pojačavanja simptoma u toku bolesti ili povišenja temperature; s. incubationis, inkubacija bolesti; s. invasionis, prodromalni period bolesti; s. latens, stadijum prividne neaktivnosti između trenutka dejstva nadražaja i početka vidljive reakcije na ovaj nadražaj (npr. s. l. neke bolesti, vrijeme od dejstva štetnog činioca do izbijanja simptoma bolesti). V. latens; predromalni s., period koji neposredno prethodi pojavi neke bolesti i u kome se javljaju obično nekarakteristični znaci i simptomi; s. reconvalescentiae, period oporavka od bolesti; s. sudoris, period znojenja u toku intermitentnih temperatura. |
|
| Stafilokoki |
V. Staphylococcus |
|
| Stafilotoksini |
Egzotoksini koji luče patogene vrste stafilokoka. Najpoznatiji stafilotoksini su α-hemolizini, ß-hemolizini i γ-hemolizini (termolabilne supstancije koje izazivaju razne vrste hemolize), leukocidin, termostabilni enterotoksini, hijaluronidaza, fibrinolizin a najkarakterističniji enzim za patogene stafilokoke je koagulaza. |
|
| Stagnacija |
Zastoj, npr. s. žuči, zastoj žuči. |
|
| Staklasto tijelo |
V. corpus vitreum |
|
| Staklena elektroda |
V. elektroda |
|
| Staklo |
Sočivo, (oft.) optičko sočivo, korekciono staklo; staklo koje služi za korekciju refrakcionih anomalija. Vrste s.: bifokalno s., s dvije različite jačine prelamanja, služi za istovremeno gledanje u daljinu (gornji dio stakla) i blizinu (donji dio stakla). Sin. Franklinove naočari; cilindrično s., predstavlja dio valjka. Ima jednu indiferentnu osovinu (obilježenu), koja je optički prazna, i drugu, koja maksimalno prelama. Služi za korekciju astigmatizma; kontaktno s., ranije izraživano od stakla, danas od plastičnih materija. Stavlja se direktno na rožnjaču. Upotrebljava se za korekciju refrakcionih anomalija u nekim slučajevima daleko uspješnije nego klasična stakla. Indikacije: monokularna afakija, anizometropija, astigmatizam, koratokonus, iregularni astigmatizam. U slučaju monokularne afakije omogućava fuziju. U većini slučajeva k.s. se odlično podnosi; lentikularno s., prelama samo centralni dio sočiva. Upotrebljava se pri visokoj kratkovidosti jer je lako; pantoskopsko s., oblik s. prilagođen je obliku otvora očne duplje, tako da se bolje adaptira. U presjeku s. mogu imati sljedeće oblike: bikonveksan (obje strane ispupčene), plan-konveksan (jedna strana ravna, druga ispupčena), konkavno-konveksan (jedna strana izdubljena, druga ispupčena), bikonkavan (obje strane s. izbuljene), plan-konkavan (jedna strana ravna, druga izdubljena), konveksno-konkavan (jedna strana ispupčjena, druga izdubljena); prizmatično s., v. prizma; punktalno s., podjednako prelama u centru i na periferiji; sferno s., površine koje ih ograničavaju sferne su, čine dijelove lopte. Dijele se na: (1) konveksna, sabirna, plus-stakla. Služe za korekciju hipermetropije, (2) konkavna s., rasipna, minus-stakla, služe za korekciju miopije; trifokalno s., s tri različite jačine prelamanja. |
|
| Stalgmometar |
Naročita kapaljka za mjerenje površinskog napona određivanjem broja kapljica u datoj količini tečnosti. |
|
| Stalna groznica |
V. febris |
|
| Stalni katetar |
Sin. catheter a demeure (fr.) V. katetar. |
|
| Stalolithiasis |
Sijalolitijaza, prisustvo kamenčića u pljuvačnim žlijezdama ili u njihovim izvodnim kanalima. |
|
| Standard |
Nešto što je proglašeno mjerom ili obrascem, čemu je nešto treba da saobrazi, npr. standardna dijeta, standardna terapija. |
|
