| Sapotoxin |
Sapotoksin, otrovni saponin koji se nalazi u kori drveta Anillaia seponaria. |
|
| Sapphismus |
Spafizam, safizam, seksualni odnos između žena (prema grčkoj pjesnikinji s ostvra lezbosa Sappho). Sin. homoseksualnost, tribadija, lezbijska ljubav. |
|
| Saprofiti |
Heterotrofne bakterije koje koriste za svoju ishranu nežive organske materije. Veoma su korisne, razgrađuju organska jedinjenja i učestvuju u procesima truljenja i gnjiljenja. |
|
| Sapunasta stolica |
V. faeces |
|
| Sapuni |
Alkalne ili zemnoalkalne soli viših masnih kiselina. Prema Ph. J. II oficinalni su Sapo kalinus nalis (natrijumov sapun). Sapuni služe za spravljanje linimenata i pilula, a njihovi rastvori za čišćenje ruku, tijela i raznih predmeta, za antisepsu, zatim kao antidoti u trovanju kiselina i za spravljanje klizmi za čišćenje. Tzv. medicinski sapuni spravljaju se dodavanjem natrijumovom sapunu raznih supstancija (sumpor, girodal, superoksid, krezol i dr.). |
|
| Sapunjak |
V. smegma |
|
| Sapunska stolica |
Masne stolice ili, kako je još nazivaju, stolica kao «git» (za prozore); v. faeces. |
|
| Sarafoffova operacija |
V. operacija |
|
| Sarcina |
U prirodi vrlo rasprostranjeni saprofitni mikroorganizmi koji se javljaju u vidu paketića sastavljenih od po 8 mikrokoka. Razne vrste sarcina mogu da stvaraju kolonije u živim bojama; S. ventriculi, s. koja se nalazi u ahlordiričnom želudačnom soku. |
|
| Sarco- |
Sarko-, u složenicama označava da je nešto u vezi s mišićnim tkivom ili mesom, npr. sarkoblast, embrionalna ćelija iz koje nastaje mišićna ćelija. |
|
| Sarcoblast |
Sarkoblast, ćelija iz koje se razvija poprečnoprugasto mišićno vlakno. |
|
| Sarcodina |
Klasa primitivnih protozoa (potkolo Plasmodroma) koje se hrane i kreću pseudopodima. V. Protozoa. |
|
| Sarcoid |
Sarkoid, patološki proliferativni proces koji na izgled liči na tumor i koji se najviše pojavljuje na koži: Bekov (Boeck) s. nalazi se najčešće u koži lica, ruku i pleća; Darier-Roussyjev s. sastoji se od multiplih čvorova smještenih u potkožnom tkivu itd. |
|
| Sarcoidosis |
Sarkoidoza, hornična retikuloendotelioza ili granulomatoza. Oboljenje koje dugo traje, karakteristično po povećanju limfnih žlijezda i slezine, zatim, rjeđe, promjenama u koži, plućima, kostima, zglobovima, suznim i pljuvačnim žlijezdama i oku. Histološki se manifestuje pojavom granuloma sastavljenih od epiteloidnih ćelija kojima se ponekad pridružuju i džinovske ćelije. Etiologija oboljenja je nejasna. Misli se da s. tuberkuloze u «osoba s velikim imunitetom i slabom osjetljivošću». Sin. Besnier-Boeck-Schaumannova bolest, benigni sarkoid. |
|
| Sarcolemma |
Sarkolema, opna mišićnog vlakna. |
|
