| Datura Stramonium |
Tatula, lišće ove biljke (folia Stramonii) sadrži alkaloide atropin i skopolamin. Upotrebljava se u obliku praška za kađenje ili u obliku cigareta protiv napada bronhijalne astme. Danas, praktično, napušten lijek. |
|
| Dauglasova duplja |
V. cavum Douglasi |
|
| Davalac |
Osoba od koje se uzia krv, tkivo ili dio organa za transplantaciju drugoj osobi (homotranplantacija), npr. krv, kost, koža, rožnjača itd.; d. krvi, osoba koja daje svoju krv za direktnu ili indirektnu transfuziju krvi. V. dobrovoljni d.k.; dobrovoljni d.k. sooba koja dobrovoljno, uz materijalnu nagradu ili bez nje, pristaje da daje svoju krvu za direktnu ili indirektnu transfuziju primaocu. D. k. mora da bude dobrog zdravstvenog stanja i da ne boluje od bolesti koje bi se mogle prenijeti transfuzijom na primaoca (sifilis, malarija, tuberkuloza, infektivne bolesti itd.). V. transfusio. |
|
| Davljenje |
V. submersio |
|
| DDT-prašak (di-di-ti) |
Ili Neocid-prašak, dihlor-difinil-trihlor etan, spada među najefikasnija insekticidna sredstva. U vodi se ne rastvara, ali se dobro rastva u mnogim organskim rstvaračima. DDT je kontaktni otrov koji djeluje na nervni sistem, izaziva paralizu ekstremiteta, dezorjentaciju, grčeve i smrt. DDT-prašak je mješavina 5-10% čistog DDT-a sa talkom ili prifilitom. U slabim koncentracijama u kojima se upotrebljava neškodljiv je za ljude i domaće životinje. DDT ne isprava i hemijski je postojano jedinjene. |
|
| Debarska Banja |
Banja koja se nalazi 5 km od Debra, u selu Bašat, na 650 m n.v. Ima klimat koji djeluje tonički. U ovoj banji postoje 5 izvora kalcijum-sulfatne, zemnoalkalne (hidrokarbonatne), murijatične, sumpor-vodonične (25,5 mg ‰) i ugljenokisele vode, temperature 40oC; njena ukupna mineralizacija iznosi 4,451 g‰. Ova voda koristi se za kupanje i za piće. U D.B. liječe se: hronična oboljenja zglobova i mišića, neuralgije, hornična oboljenja ženskih polnih organa, neke kožne bolesti, nespecifična zapaljenja puteva za disanje, trovanja teškim metalima. |
|
| Debelo crijevo |
V. intestinum |
|
| Debilitas |
Debilitet, slabost, oronulost, npr. debilitas mentis, maloumnost, slaboumnost; debilitas vitae, smanjena sposobnost novorođenčeta za život. |
|
| Débridement |
(fr.) operacija kojom se proširuje prirodan ili vještački stovren otvor, otvara duboki supfascijalni apsces, presjecaju straline. |
|
| Décanulement |
Dekanulacija. Postupak koji se sprovodi u toku nekoliko dana da se nosilac trahejne kanule opet nauči da diše prirodnim putem na nos ako je prestalo patološko stanje koje je dovelo do potrebe da se izvrši traheotomija. |
|
| Decapitatio |
Dekapitacija, akušerska operacija kojom se odrubljuje detinja glava u vratnom dijelu naročitim instrumentom. Operacija se vrši u zanemarenom poprečnom položaju na mrtvom djetetu. |
|
| Decapsulatio |
Dekapsulacija, skidanje čahure nekog organa. Obično se pod d. podrazumijeva d. bubrega u anuriji, npr. usljed zapaljenja bubrega. |
|
| Decerebracija |
Presjecanje moždanog stabla između gornjih i donjih kolikula tako da se veliki mozak sa srednjim mozgom odvoji od izdužene moždine. Praćena je povećanjem tonusa skeletnih mišića, specijalno pružača (decerebraciona rigidnost). |
|
| Decibel |
(decibel), jedinica za mjerenje jačine zvuka. Jedan decibel je najslabija jačina zvuka kojise može da čuje; konstruisana je skala od toliko decibela da se označi jačina svakog zvuka iste visine tona. Odgovara uglavnom fonu pri frekvenciji zvuka od 1.000 herca. Broj treptaja zuvka koji pogađaju naše uho u jednoj sekundi izražava se hercima. Zdravo uho čuje tonove zvuka od 16 do 20.000 treptaja u sekundi. |
|
| Decidua |
Izmjenjena sluznica materice u premenstrumu u kojoj se vezivne ćelije preobražavaju u krupne epiteloidne decidualne ćelije, a žlijezde se povećavaju i proširuju. To je pripremljena sluznica za ugnežđenje (nidatio) oplođenog jajeta (d. menstrualis). U toku trudnoće te promjene su još u većem stepenu (d. graviditatis) i na materičnoj sluznici se razliku tri dijela; d. basalis, koja je ispod ploda, d. capsularis, koja je preko ploda, a ostali dio sluznice čini d. parietalis. V. membrana. |
|
