| Proteidi |
Složene bjelančevine koje se sastoje od neke proste bjelančevine i neke supstancije koja nije bjelančevinske prirode a vezana je za bjelančevinu (prostetička grupa). Prema prostetičkim grupama, proteidi se dijele na hromoproteide (prostetička grupa je neke obojena supstancija), nukeloproteide (prostetička grupa je nukleinska kiselina), glikoproteide (pr. gr. je neki ugljeni hidrat) i lipoproteide (pr. gr. je neki lipid); hromoproteidi, vrsta složenih bjelančevina, sastoje se od neke proste bjelančevine i izvjesne obojene supstancije. Glavni predstavnik h. je hemoglobin, sastavljen od proste bjelančevine globina i obojene supstancije hema. Nalazi se u crvenim krvnim zrncima i služi za prenošenje kiseonika: vezuje ga iz vazduha plućnih alveola, a odaje ga ćelijama. |
|
| Proteinaemia |
Proteinemija, v. hyperproteinaemia. |
|
| Proteinaza |
Ferment koji hidrolizuje proteine (bjelančevine). |
|
| Proteini |
Prsto protidi, proste bjelančevine, složene supstancije velike molekulske težine koje hidrolizom daju samo aminokiseline. Proteini se dijele u sljedeće grupe: albumini, globulini, globini, protamini, hestoni, prolamini, gluteli i skleroproteini (albuminoidi ili proteinoidi). Nastuprot proteinima, proteidi ili složeni proteidi, ili složene bjelančevine daju hidrolizom pored aminokiselina i druge supstancije nebjelančevinaste prirode, koje se nazivaju prostetičke grupe. U proteidima je prost protid vezan za prostetičku grupu i prema vrsti prostetičke grupe proteidi se dijele na: nukleoproteide, hromoproteide, lipoproteide i glikoproteide. Vidi lipoproteide i glikoproteide. Vidi Bence-Jonesove bjelančevine. |
|
| Proteinogram |
V. elektroforeza bjelančevina |
|
| Proteinska terapija |
V. therapia |
|
| Proteinski količinik |
Odnos između serum-albumina i serum-globulina u krvi. Normalno ovaj odnos iznosi 2. |
|
| Proteohormoni |
Hormoni bjelančevinske prirode. |
|
| Proteolitičan |
Koji razlaže, hidrolizuje bjelančevine. |
|
| Proteolitički ferment |
V. ferment |
|
| Proteoliza |
Razlaganje, hidroliza proteina (bjelančevina). |
|
| Proteolizini |
Lizini proteina, tj. antitijela koje hidrolizuju bjelančevine (proteine). |
|
| Proterogonija |
Uzastopni glandularni hermafroditizam u životinja; ako jedinka doživljuje prvo svoju mušku fazu, p. se zove proterandrija, a ako prolazi prvo kroz žensku fazu, zove se proteroginija. |
|
| Proteus vulgaris |
Bakterije roda Protues. Često se nalaze u izmetu zdravih ljudi. Izazivaju prolive odojčadi i male djece, infekcije urogenitalnog trakta. Pored normalnih oblika Pr. vulgarisa, s flagelama, postoje i varijante bez flagela. To su O-loze. Među njima su značajne one koje imaju zajendiče antigene s nekim rikecijama. Te loze nazivase Proteus OX-loze, proteusa označavaju se kao OX2, OX19 i OXK. Te se loze koriste za diferencijaciju rikecija, kao i za dijagnozu pjegavca (OX19) i drugih rikecioza. |
|
| Proteza |
(stom.), zamjena za izgubljene odnosno izvađene zube. Ona treba da zadovoljni estetski i funkciono, a ne smije da štiti sluznicu i preostale zube. Zamjena je fiksna gdje se nadomješteni zubi vezuju čvrsto uz preostale zube ili korjene u obliku mostova; parcijalne pokretne proteze zamjenjuje zube u vidu protezne ploče ili metalnog skeleta i mogu imati prenos pritiska čisto dentalni, mješoviti kad se pritisak prenosi djelimično preko preostalih zuba, a djelimično preko sluznice i zamjene, u vidu pločaste proteze |
|
