| Cirrhosis |
Ciroza, smežuavanje organa. C. je patološki proces koji se razvija u raznim organima (jetra, bubreg, pluća) poslije degenetavinih ili inflamatornih procesa u njima i sastoji se u nestajanju specifičnih ćelija i tkvia organa namjesto kojih se umnožava vezivno tkivo, što izaziva smežuravanje i očvrsnuće organa: cirrhose bronzee (fr.), bronzana ciroza, bronzani dijabetes (hemohromatoza). Ovo oboljenje ima tri glavna simptoma: hipertrofičku cirozu, dijabete i bronzanu obojenost kože. Bolest je najverovatnij posljedica poremećaja u iskorišćavanju gvožđa, koje se usljed toga taloži u vidu hemosiderina u raznim organima (jetra, pankreas, srce itd.) izazivajući njihovu sklerozu. To je uzrok pojave dijabetesa, ciroze i miokarditisa. U koži se taloži pigment hemofuscin, koji ne sadrži gvožđa; cirrhose cardiaque (fr.), kardijalna ciroza, ciroza jetre usljed stanje u ovom organu koja nastaje pri dugotrajnim sračnim manama s insuficijencijom desnog srca. Usljed zastoja venske krvi u jetri dolazi do izumiranja jetrinih ćelija u okolini centralnih vena i do njihove zamjene vezivnim tkivom; c. hepatis, ciroza jetre, smežuravanje jetre usljed izumiranja velikog dijela jetrinih ćelija i njihovog zamjenljivanja vezivnim tkivom. Jetra može biti uvećana (hipertrofička ili Hanotova c.) ili smanjena (atrofička ili Laënnecova c.). Bolest je obično praćena uvećanjem slezene, ascitesom usljed otežanog proticanja krvi kroz jetru, otocima nogu i smanjenim lučenjem mokraće, a ponekad i krvavljenjima iz proširenih vena jednjaka. Uzroci su: alkoholizam, sifilis, malarija, dugotrajno sprečeno oticanje žuči (bilijarna c.). Bolest postepeno napreduje do prestanka normalnog rada jetre (insuficijencija jetre) i, najzad, do hepatičke kome. Komplikacije: krvavljenja iz vena jednjaka; c. pulmonum, ciroza pluća, intersticijalna pneumonija. Hronično zapaljenje pluća prećeno povećanim stvaranjem vezivnog tkiva, a uništenjem plućnog parenhima; c. renum, neph |
|
| Cisterna |
(1) čatrnja, rezervoar za skupljanje kišnice, rezervoar za skupaljnje kišnice, koja se upotrebljva kao voda za piće, naročito u formacijama krasa (npr. Istra, Lika, Dalmacija, Hercegovina i Crna Gora). Kišnica, ukoliko je čista, dobra je voda za piće. Ona se nešto zagadi vazduhom, ali štetnih primjesa obično ne sadržava sve dotle dok ne dođe u dodir s površinom zemlje. Stoga obratiti veliku pažnju pri građenju cisterna. S higijenske tačke gledišta, treba paziti na ukupnu površinu ili sabiralište kiše, na ciejvi koje odvode vodu sa sabiališta u rezervoar i na samu cisternu. U naseljenim krajevima potrebno je kvalitet vode u cisterni poboljšati filtracijom kroz pješčani filtar; (2) proširenje, šupljina ispunjena tečnošću; c. chyll Pequeti, Pequetijevo proširenje na početku grudno limfnog kanala; c. subarachnoidales, subarhnoidna proširenja ispunjenja likvorom. |
|
