| Instinkt |
V. nagon |
|
| Institut |
Zavod, naučna ustanova, samostalna ili u sklopu univerziteta ili akademije nauka, koja se bavi izučavanjem neke oblasti ili grane neke nauke. Pored teorijskog rada i. može da se bavi i sprovođenjem izvjesnih stručnih, praktičnih mjera u oblasti svoje djelatnosti; medicinski i., ustanova za naučni rad u teorijskim i praktičnim oblastima medicine. |
|
| Instruktor |
(1) istaknuti stručnjak u nekoj oblasti medicine, koji povremeno obilazi neke zdravstvene ustanove da bi svojim zapažanjima i savjetima pomogao da se unaprijedi njihova organizacija i podigne nivo njihova rada; (2) nastavnik praktičnih predmeta, u prvom redu njege bolesnika, u srednjim i višim medicinskim školama, koji prati grupe učenika odnosno učenica prilikom njihova rada u bolnicama i drugim nastavnim bazama. |
|
| Instrument |
U medicini, sprava koja služi u dijagnostičke svrhe (stetoskop, endoskop, oftalmoskop, itd.) ili terapijske svrhe (skalpel, pinceta, bužija itd.); operacioni i., instrumenti koji služe za vršenje hirurških intervencija. Pored o.i. koji se upotrebljavaju pri svakoj operaciji (nož, makaze, ekarter itd.), postoje i specijalni instrumenti namjenjeni određenoj vrsti operacija (trepan, testera, tourniquet, Graefeov nož itd.). |
|
| Instrumentalna perkusija |
V. percusio |
|
| Instrumentarka |
Medicinska sestra na hirurškom odjeljenju čije su osnovne dužnosti: (1) da se stara o najstrožoj asepci u operacionom bloku; (2) da sprema i steriliše zavojni matrijal, rublje i instrumente za operacije; da budno pazi na ispravnost aparata za sterilizaciju (autoklav, kazani za kuhanje instrumenata itd.), kao i ostalih instalacija i aparata u operacionom bloku; da se stara da operaciona sala bude uvijek spremna da se može staviti u pogon za operaciju; da instrumentira, tj. poslužuje hirurga i njegove asistente instrumentima i drugim materijalom u toku operacije. |
|
| Insufficientia |
Insuficijencija, nedovoljnost, stanje u kome pojedini organi nisu sposobni u dovoljnoj mjeri da vrše svoju funkciju; akutna i. disanja, nastaje naglo prilikom apsiracije većih stranih tijela, prilikom trovanja (luminal), bulbarne paralize, komatoznih stanja, neurohirurških zahvata, anafilaktičkog šoka; i. aortae, nedovoljno zatvaranje aortnih zalisaka za vrijeme dijastole, v. aorta; i. cordis, srčana insuficijencija, srčana slabost, akutna ili hronična nesposobnost srca da vrši svoje normalne funkcije. Sin. i. myocardi, kardijalna insuficijencija; i. glanduale suprarenalis, insuficijencija nadbubrežnih žlijezda, v. addisonismus; i. hepatis, nesposobnost jetre da normalno vrši svoje funkcije; kardijalna i., v. i corids; i. myocardil v. i. cordis; i. pylori, nepotpuno zatvaranje pilorusa tako da hrana iz želuca suviše brzo prelazi u crijeva; relativna i. zalistaka, nemogućnost zaklapanja zalistaka srca, aorte i plućne arterije zbog proširenja fibroznog prstena na kome su oni pripojeni. Uzrok r.i.z. je proširenje sračnih komora ili aorte ili plućne arterije zbog smanjenog tonusa srčanog mišića ili proširenja pomenutih krvnih sudova. R.i.z. srca gubi se pod dejstvom kardiotoničkog liječenja; i. renum, nesposobnost bubrega da u dovoljnoj količini izlučuju štetne materije iz krvi; i. valvul,ae mitralis, nepotpuno zatvaranje mitralnih zalistaka za vrijeme sistole; i. valvulae tricuspidalis, nedovoljno zatvaranje trikuspidnih zalistaka za vrijeme sistole; i. vertebrae, v. Schanzova bolest (pod bolest). |
|
| Insufflatio |
Insuflacija, uduvavanje vazduha, tečnosti ili nekog lijeka u prahu u neku tjelesnu šupljinu. V. pneumotharax. |
|
| Insuflacija kiseonikom |
Natapanje desni kiseonikom pomoću Dunlopovog aparata da bi se pojačao lokalni metabolizam i smirilo zapaljenje desni i parodontozi. |
|
| Insula |
Ostvro npr. i. Reili, Reilovo ostvro, dio kore velikog mozga. |
|
| Insulin-cink suspenzije |
Preparati insulina čije dejstvo sporije nastupa, ali duže traje od dejstva običnog insulina. |
|
| Insulin |
Hormon pankreasa, polipptid koji se sastoji od tri monomere. Molekulska težina jedne monomjere iznosi oko 6.000. Jedna monomjera sastoji se od 51 aminokiseline (odnosno od njihovih ostataka). Osnovna uloga insulina u organizmu jeste regulisanje metabolizma ugljenih hidrata. Pod dejstvom insulina stvara se iz glikoze glikogen u jetri i u mišićima i reguliše se sagorjevanje glikoze u tkivima. Insulin pojačava pretvaranje glikoze u mast, odnosno u masne kiseline u glicerol. U normalnom organizmu ubrizgani insulin prouzrokuje hipoglikemiju. Služi za liječenje srednje teških oblika dijabetesa. Nedostatak ovog hormona prouzrokuje oboljenje diabetes mellitus (šećerna bolest): zajene za i., preparati koji imaju dejstvo slično dejstvu insulina a efikasni su i kada se daju oralno. U grupu ovih preparata spadaju tolbutamid, hlor-propamid, fenformin i dr. Služe za liječenje lakih oblika dijabetesa. |
|
| Insulinoma |
V. hyperinsulinismusorganski |
|
| Insulinski šok |
V. therapiašok |
|
| Insult |
Napad, tjelesna ili psihička povreda, npr. i. apoplektički, apoplektički napad. |
|
