| Vazduh |
Mješavina gasova u kojoj živimo. V. se može shvatiti i kao aerosol, suspenzija raznovrsnih neobično finih čestica. Sastav v. na svakoj tački Zemlje približno je jednak. U v. se nalazi prosječno 77,33 % azota, 22,80 % kiseonika, 0,92 % vodene pare, 0,92 % argona, 0,03 % ugljen-dioksida i tragovi drugih plemenitih gasova (neona, kriptona, kseona i helijuma) kao i manje ili veće količine industrijskih gasova, nitrata, nitrita, prašine, mikroorganizama, radio-aktivnih supstancija, kondenzacionih jezgara i jona. V. je bezuslovno potreban za normalno disanje i za razmjenu gasova u plućima. On učestvuje pri regulaciji toplote tijela i ima uticaj na varenje i metabolizam; komplementarni v., dopunski v., zapremina koja se poslije običnog (bez naprezanja) udisanja može još udahnuti napornim udisanjem. U čovjeka iznosi oko 1.500 ml; rezidualni v., v. koji ostaje u plućima poslije najdubljeg izdisaja; strujanje v. ciklonsko ili vrtložno strujanje, obrazuje se nad prostorom niskog pritiska. Vjetar je u ciklonu jak i uglavnom kruži u suprotnom smjeru kazaljke na časovniku na sjevernoj, a u smjeru kazaljke na južnoj polulopti. To mjesto najnižeg pritiska zove se barometarski minimum; temperatura v. mjeri se termometrima (živinim i metalnim) smještenim u naročito konstruisanim sanducima od drveta sa zaklonima, uzdignutim 2 m iznad površine zemlje. T. v. utiče na regulaciju toplote tijela, jačinu rashlađivanja organizma i dobro subjektivno osjećanje. |
|