... Rječnik | Ac | (hem.) znak za radioaktivan el... | Medicinski rječnik
Unesi riječ

Domaći

Ac (hem.) znak za radioaktivan element actinium.  
Ac., acid. V. acidum  
Acacia Senegal vrsta drveta iz kojeg se dobiva arapska guma (Gummi arabicum).  
Acanthia lectularia V. Cimex lectularius  
Acanthochelionema perstans V. filaria  
Acantholysis Akantoliza, razdvajanje ćelija spinoznog sloja kidanjem intercelularnih mostića. Jedan od načina nastajanja plikova (pemphigus).  
Acanthopelvis Akantopelvis, patološka karlica s manje ili više boljastih i grebenastih izraštaja, koji nastaju kao posljedica distocije.  
Acanthosis Akantoza, zadebljavanje spinoznog sloja epiderma patološkim umnožavanjem ćelija; a. nigricans, rijetko, hronično oboljenje kože pri kome na vratu, u sksilarnim naborima, infvinalnim i kubitalnim prevojima i analnogenitalnom predjelu postoji zadebljanje kože s hiperkeratozom i hiperpigmentacijom. U juvenilnom tipu, pri kome postoje gojenje i hipoplazija genitalnih organa, nema karcinoma, dok u starijih bolesnika obično postoji karcinom (želudac, jajnici, dojke).  
Acarina Pregljevi, jedan od redova klase paukova (Arachnoidea). Tijelo im je više-manje loptasto, trbuh bez članaka i obično srastao sa glavenogrudnim dijelom tijela; usneni dijelovi su u obliku rilice za bodenje i sisanje ili griženje. Dišu trahejama ili kroz kožu. Obično su malog rasta (oko 0,5, 3, 4 i više mm). A. su poznati pod imenom pregljeva ili grinja i krlja ili krpelja, prema tome iz koga su podreda. Prvi su česte i opasne štetočine na mnogim namirnicima za život. Neobično su maleni, jedva vidljivi, osim kad se namnože u masi. Tada se javljaju kao siva kretljiva prašina. Jaja su bijela, jedva vidljiva, i iz njih se poslije 3-9 dana izlegu larve. Najpoznatiji je pregalj brašna Tyroglyphus farinae, koji napada žito, brašno, proizvode od brašna i druge životne namirnice, sijeno, pa i duvan za vrijeme fermentacije. Zrnastu hranu sa manje od 13% vlage preglji ne napadaju. Pri masovnom množenju prelaze i na čovjeka i izazivaju, poslije udisanja u prah raspadnutih njihovih ekstremenata i uginulih pregljeva, alergijska oboljenja, od kojih često pate i cijele porodice u zaraženim stanovima. Simptomi su: glavobolja, urtikarija, ekcem, blefaritis i katari crijeva. U domaćih životinja izazivaju teška pa i letalna oboljenja. V. Tyrogyphus farinae.  
Acarus scabiei V. Sarcoptes scabiei  
Acceptor Akceptor, primalac. (1) Pri oksidacionim procesima koji se vrše uz dehidrogenovanje vodonik se jeidni s nekom drugom supstancijom, koja se zove akceptor (vodionični akceptor). (2) Pri stvaranju koordinativnih jedinjenja atomi koji imaju slobodne elektronske parove upotrebljavaju ove za vezivanje drugih atoma, a atomi koji nemaju završenu elektronsku konfiguraciju iskorišćavaju ovaj elektronski par da dopune svoj elektronski omotač i tako dolazi do koordinativnog vezivanja dva atoma. Prvi od ovih atoma zovu se donori, a drugi akeptori (Luisova teorija).  
Accessorius Akcesoran, pridodat, sporedan, uzgredan, pomoćan.  
Accommodatio Akomodacija, prilagođavanje, (oft.) proces koji omogućava oku da jasno vidi predmete na različitim rastojanjima. Pri kontrakciji cilijarnog mišića zonularna vlakna se olabave, usljed čega sočivo mijenja krivinu, odnosno povećava prelomnu moć oka; paraliza a., oko ne vidi jasno premete u blizini. Paraliza akomodacije udružena s paralizom pupile, v. ophthalmoplegia interna; spazam a., v. akomodacioni grč; akomodaciona širina, v. akomodacioni obim.  
Accouchement forcé (fr) prisilan porođaj; brzo vještačko otvaraje materinog ušća i izvlačenja ploda odmah zatim.  
Accretio Akrecija, (1) sraslost dijelova koji su po prirodi odvojeni; (2) taloženje nagomilavanje neke strane materije u nekoj šupljini; a. cordis, akrecija srca; srašćenje srčane kese s okolnim vezivnim tkivom, pri čemu ujedno postoji i srašćenje srca sa srčanom kesom; ovo je posljedica prelaza zapaljenja srčane kese u okolno tkrivo; a. pericardil, akrecija perikarda, sraslost spoljašnje strane perikarda vezivnim tkivom s okolinom (grudnom kosti, rebrima, dijagrafmom i pleurom). A. p. Nastaje kad zapaljenjski proces iz perikardne kese pređe na spoljnu stranu perikarda.  

1 2 3 4 5 7