| Zubne udlage |
V. udlaga |
|
| Zubni cement |
Supstancija koja pokriva korijen i vrat zuba. Sadrži 32% anorganske materije i najmekši je dio tvrdih supstancija zuba. Najsličniji je kosti. Kroz njega prolaze kanalići. Najdeblji je prema apeksu i u bifurkaciji korijena. Ishranjuje se od periodonta, tako da se kod devitaliziranog zuba cement i dalje ishranjuje. Sin. substantia ossea, crusta petrosa. |
|
| Zubni kamenac |
Supstancija koja nastaje na zubima taloženjem kalcijumovih soli iz pljuvačke. Najviše se skuplja na zubima u blizini izvodnih kanala pljuvačnih žlijezda, a na gingivalnom dijelu krunice zuba. Taloženju doprinose naslage razorenog epitela, ostaci hrane i bakterije. Kad postoje prostori, tzv. džepovi između gingive i vratnog dijela zuba, kamenac se taloži na vratu zuba u tom dijelu i mnogo je tvrđi nego na vidljivim djelovima zuba. Kamenac je jedan od uzroka oboljenja parodoncijuma. |
|
| Zubni korijen |
Dio zuba koji se normalno nalazi u alveoli alveolarnog nastavka. Spolja je pokriven cementom (substantia ossea), a unutrašnji dio je, koji je najmasivniji, čini dentin (substantia eburnea). Od vrha korijena do kavuma krunice prolazi kanal koji popunjava pulpa, a koja se sastoji od živaca, krvnih sudova, limfnih sudova i vezivnog tkiva. Sjekutići, očnjaci i premolari imaju normalno po jedan korijen s izuzetkom prvog gornjeg premolara, koji ima dva korijena.Gornji molari imaju tri korijena, a donji dva. |
|
| Zubni luk |
Spoljni zubni luk je linija koja spaja ivice sjekutića, vrhove očnjaka i bukalne kvržice premolara i molara; pravi z. l. je linija koja ide glavnim fisurama molara i premolara, a u prednjih zuba ide između cinguluma i sječivnih ivica. Lukovi gornje ivice imaju oblik elipse, a donje parabole; unutrašnji z. l. je linija koja spaja cingulume prednjih zuba i ide preko oralnih kvržica premolara i molara. |
|
| Zubno zlato |
Legura zlata koja se upotrebljava za izradu zubnih nadoknada (krunica, mostova, zuba na kočić itd.). Najčešće se upotrebljava 22-karatno zlato koje se sastoji od 22 dijela čistog zlata, jednog dijela bakra i jednog dijela srebra. Tzv. platinsko zlato je legura gdje se određenoj leguri zlata dodaje bakar u procentu. Postoje i druge razne legure zlata za zubarske nadoknade. |
|
| Zubobolja |
Često vrlo jaki bolovi u zubima javljaju se najčešće u oboljenju pulpe (pulpitisa). Uzrok je obično karijes koji je dospio u blizinu pulpe i izazvao njeno zapaljenje. Pulpitis može nastati i uslijed traume, nestručno stavljene plombe, medikamenata itd. Dalje komplikacije su gangrena, periodontitis, apsces, koji izazivaju jake bolove. |
|
| Žuč |
Žuta, žutozelenkasta ili tamnozelena tečnost (prema tome da li potiče iz jetre ili se dobiva iz žučne bešike) gorkog ukusa. Ž. izlučuje jetra (žuč C) i ona se sakuplja u žučnoj bešici (žuč B) da bi u dvanaestopalačnom crijevu služila varenju hrane (žuč A). Ž. sadrži žučne kiseline (glikoholnu i tauroholnu kiselinu), žučne pigmente (bilirubin i biliverdin), holesterol, lecitin i druge organske i neorganske materije. |
|
| Zuckerkandlov organ |
V. glomus |
|
| Žučna bešika |
V. vesica fellea |
|
| Žučne boje |
Bilirubin i njegovi derivati (biliverdin, hidrobilirubin i dr.). |
|
| Žučne kiseline |
Sastojci žuči. Upotrebljavaju se radi podsticanja sekretorne aktivnosti jetre, npr. pri inkluzionom ikterusu i u žučnoj fistuli. V. žuč. |
|
| Žučni kamen |
V. calculusconcrementum |
|
| Žučni putevi |
Glavni i sporedni. Glavni su jetrin žučni kanal (ductus hepaticus) i žučovod (ductus choledochus), koji odvode žuč iz jetre u nishodni dio duodenuma. Sporedni žučni putevi su žučna bešika (vesica fellea) i njen kanal (ductus cysticus). U njima se skuplja žuč u vremenu kada u dvanaestopalačnom crijevu nema varenja hrane. |
|
| Žučovod |
V. choledochus |
|
