| Gas, rudnički |
Mješavina gasova koja se stvara u rudnicima pri ekplozijama metana ili prašine, a sadrži ugljen-dioksid i ugljen-monoksid. Pri miniranju pored ovih stvaraju se još i vrlo otrovni nitrozni gasovi. |
|
| Gaserov divertikul |
V. diverticulum |
|
| Gasificatio |
Gazifikacija. |
|
| Gasna flegmona |
V. phlegmona |
|
| Gasna gangrena |
V. gangraena |
|
| Gasna maska |
Pribor koji služi za obezbjeđenje čistoće inspirisanog vazduha, odnosno njegovog oslobođavanja od gasovitih ingredijenata. To se može postići prethodnim prolaženjem spolnjeg vazduha kroz hemijski aktivne supstancije, koje vezuju i zadržavaju škodljive gasove ili pare, ili upotrebom tzv. cjevastih maski, koje nemaju uređaj za filtriranje, već dugu cijev kojom se čisti vazduh dovodi iz nezagađene sredine (s daljine od 20 i više metara). Danas obrazina nije već obavezni dio maske. Ako postoji filtar, on se odabira tako da služi za vezivanje samo određenih gasova i para. Njegove filtracione sposobnosti su vremenski ograničene. Ako se o tome ne vodi računa, može doći do teških trovanja. Pored zrnaca aktivnog uglja, diatomita i kalijum-permanganata koriste se, već prema osobini profesionalne volatilne nokse od koje se želimo zaštititi, i mnoga druga hemijska jedinjenja, o čemu se govori u uputstvu za pravilno korištenje svake maske. Nepridržavanje toga uputstva može izazvati više štete no koristi. U posljednje virjeme, naročito za zaštitu od jako toksičnih volatilnih mateirja, koriste se tzv. izolirajući pribori (neki ih nazivaju, po firmi koja ih proizvodi, Draegerovim), koji pored obrazine i kratkog crijeva imaju i boce s kiseonikom i ventile koji regulišu povoljno proticanje O2 i vezivanje ekspiriranog CO2 i vlage. |
|
| Gasni edem |
V. gangraena |
|
| Gasni vučac |
V. v gangraena |
|
| Gasovi |
Materije slične vazduhu u kojima su molekuli odvojeni jedan od drugog i zbog toga se slobodo kreću; indiferentni g., gasovi koji nisu direktno škodljivi, ali čijim se udisanjem živi organizam ne bi mogao održati zbog nedostatka kiseonika (npr. azot); nitrozni g., smjesa azotnih okisa iz kojih u prisustvu vlage nastaju azotasta kiselina i azotna kiselina. N. g. spadaju među najotrovnije g. Podnošljiva granica iznosi oko 0,1 mg na litar vazduha. Stvaraju se pri proizvodnji azotne kiseline, nitroceluloze i nitroglicerina, pri samogorjevanju celuloida, u industriji plemenitih metala, pri sagorjevanju dinamita i pri ekplozijama. Pri udisanju letalnih i subletalnih doza dolazi do intenzivnog nadraženja organa za disanje. Poslije kratkog vremena nastupi latentni stadijum bez simptoma, koji traje 6-8 časova, a zatim se razvija teški akutni edem pluća sa svima posljedicama; plemeniti g., intertni gasovi, gasoviti elementi koji se odlikuju time što su u hemijskom pogledu indiferentni. To su helijum, neon, argon, kripton, ksenom i niton (radon). |
|
| Gasserov ganglion |
V. ganglion |
|
| Gaster |
Želudac, prošireni dio kanala za varenje, na kome se razlikuju: prednja strana, zadnja strana, lijeva ivica ili velika krivina (curvatura major), desna ivica ili mala krivina (c. minor), gornji ili ulazni otvor (cardia) i donji otvor (pylorus). Želudac ima uspravni i horizontalni dio. Na uspravnom dijelu razlikuju se: gornji dio (svod želuca) i tijelo želuca. Na horizontalnom dijelu razliku se: desni prošireni dio, zvani pilurusni trijem (antrum), i lijevi, suženi dio, pilorusni kanal. Zid želuca je sastavljen od četiri sloja:spolja, serozni sloj (peritoneum), zadnji sloj glatkih mišićnih ćelija, poređanih u snažne uzdužne, kružne i kose snopove, dalje podsluznički sloj, i sluznica sa mnogobrojnim cjevastim žlijezdama koje učestvuju u stvaranju sastojaka želudačnog soka (pepsin, himozin i hlorovodonična kiselina itd.). Pod dejstvom želudačnog soka bjelančevine se razgrađuju do albomoza i peptona. Sin. ventriculus; hipotoničan ž., rendgenski izgled želuca koji je zbog smanjenog tonusa u sredini korpusa uži nego u predjelu forniksa i antruma, zbog čega liči na uspravno postavljenu piskotu. |
|
| Gastralgia |
Gastralgija, bolovi u predjelu želuca. |
|
| Gastrectasia |
Gastrektazija, proširenje želuca. |
|
| Gastrička groznica |
V. febris |
|
| Gastrička tubaža |
V. tubaža |
|
