| Nukleoproteid |
Složeni protid koji se nalazi u jedrima ćelija. Jedinjenje prostih bjelančevina (protamini, histoni) s nukleinskom kiselinom. |
|
| Nukleotidi |
Jedinjenja koja nastaju iz nukleozida kad se u ovima jedna hidroksilna grupa riboze esterifikuje fosfornom kiselinom. Pod dejstvom enzima nukleotidaze nukleotidi se razlažu na nukleozid i fosfornu kiselinu. |
|
| Nukleozidi |
Jedinjenja koja se sastoje od ostatka neke purinske ili pirimidinske baze i ostatka riboze, i koja se pod dejstvom enzima nukleozidaze razlažu na ove sastojke. Od purinskih baza u sastav nukleozida ulaze adenin i gvanin, a od piramidinskih uracil, timin i citozin. |
|
| Nuklid |
Atomska jezgra (obično radiokativna), okarakterisana atomskim brojem (Z) i masenim brojem (A) uz hemijski simbol. Iz nuklida se vidi broj protona i neutrona u jezgri. Npr., simbol obilježen lijevo dolje sa Z, a desno gore sa A: zHA 1H1 = vodonik sa 1 protonom; 1H2 = teški vodonik ili deuterijum (D) ima 1 proton i 1 neutron 1H2 = tritijum (T), vještački stvoren nestabilan radioaktivan vodonik sa 1 protonom i 2 neutrona. |
|
| Nullipara |
Žena koja nije rađala. Na njenom tijelu, a naročito na polnim organima potpuno su održani normalni anatomski odnosi. Na koži trbuha ne postoje rastezi. Na međici nema ožiljaka, djevičnjak je samo rascjepljen, ali održava svoj oblik. Ulaz materice je okruglast ili tačkast. |
|
| Numerička atrofija |
V. atrophia |
|
| Nurse |
(engl.), nersa, nudilja, njegovateljica, medicinska sestra, zdravstveni radnik koji se brine o njezi bolesnika ili vrši neku drugu sličnu funkciju. |
|
| Nutricija |
Ishrana; (2) proces iskorišćavanja hrane; (2) ocjenjivanje kvaliteta i kvantiteta kalorija unijetih hranom; adekvatna i., hipokalorijska i., hiperkalorijska i., optimalna i. |
|
| Nutritivan |
Hranljiv. |
|
| Nux vomica |
V. Semen Strychni |
|
| Nužnička jama |
V. jama |
|
| Nužnik |
Uglavnom se razlikuju tri tipa; engleski klozet, čučavac i sandučar. Prva se dva spiraju vodom. Nužnička šolja izrađuje se od porculana ili emajlovane gline ili emajlovanog gvožđa, a sjedište i poklopac od tvrdog poliranog drveta. Najbolje je ispiranje vodom iz rezervoara. Pri upotrebi engleskog klozeta treba paziti da bude sifon na šolji dovoljno dubok i da se spiranje vrši preko rezervoara za vodu; čučavac je n. koji se upotrebljava na istoku i jugu Evrope. Kad je č. dobro izveden, on je nesumnjivo doabr tip higijenskog n. i kod ovog n. spiranje se vrši preko rezervoara za vodu. Nezgodna mu je strana što je stalno vlažan; n. sandučar, može biti takođe dobar tip higijenskog n., naročito kad se održava stroga čistoća, kad postoji izdašna ventilacija nužničke jame kroz cijev koja se otvara iznad krova kuće i kad se poslije defekacije izmet zasipa suhom sitnom zemljom ili sivim pepelom ili suhim isitnjenim tresetom; prostorije n. U svim sistemima odstranjivanja izmeta i mokraće p.n. treba da su svjetle i direktno pristupačne vazduhu. Površina klozeta s jednom šoljom ne može biti manja od 1 ½ m2. Zidovi p. n. se redovno do 1,5 m iznad poda oblažu pločicama ili premazuju masnom svjetlom bojom, a ostali se dio zida okreči. Prozor se tako postavlja da se otvara slobodno i direktno napolje. Indirektna prirodna ventilacija preko nekih drugih prostorija većinom je higijenski loša, ukoliko ne postoji istovremeno vještačka ventilacija aspiracionog tipa. U p.n. potrebno je da postoji mali umivaonik s tekućom vodom za pranje ruku. |
|
| Nyctalopia |
Niktalopija, dnevno sljepilo, smanjenje oštrine vida danju dok se u sumrak poboljšava. Npr., u slučajevima centralnog zamućenja sočiva pri jakom osvjetljenju zenica se skupi, vid pada. Pri slabijem osvjetljenju zenica se širi i bolesnik vidi bolje. |
|
| Nycturia |
Nikturija, često mokrenje u toku noći. Količina mokraće izlučene u toku noći znatno je veća od one izlučene u toku dana. |
|
| Nylanderova reakcija |
V. reakcija |
|
