| Sarafoffova operacija |
V. operacija |
|
| Sarcina |
U prirodi vrlo rasprostranjeni saprofitni mikroorganizmi koji se javljaju u vidu paketića sastavljenih od po 8 mikrokoka. Razne vrste sarcina mogu da stvaraju kolonije u živim bojama; S. ventriculi, s. koja se nalazi u ahlordiričnom želudačnom soku. |
|
| Sarco- |
Sarko-, u složenicama označava da je nešto u vezi s mišićnim tkivom ili mesom, npr. sarkoblast, embrionalna ćelija iz koje nastaje mišićna ćelija. |
|
| Sarcoblast |
Sarkoblast, ćelija iz koje se razvija poprečnoprugasto mišićno vlakno. |
|
| Sarcodina |
Klasa primitivnih protozoa (potkolo Plasmodroma) koje se hrane i kreću pseudopodima. V. Protozoa. |
|
| Sarcoid |
Sarkoid, patološki proliferativni proces koji na izgled liči na tumor i koji se najviše pojavljuje na koži: Bekov (Boeck) s. nalazi se najčešće u koži lica, ruku i pleća; Darier-Roussyjev s. sastoji se od multiplih čvorova smještenih u potkožnom tkivu itd. |
|
| Sarcoidosis |
Sarkoidoza, hornična retikuloendotelioza ili granulomatoza. Oboljenje koje dugo traje, karakteristično po povećanju limfnih žlijezda i slezine, zatim, rjeđe, promjenama u koži, plućima, kostima, zglobovima, suznim i pljuvačnim žlijezdama i oku. Histološki se manifestuje pojavom granuloma sastavljenih od epiteloidnih ćelija kojima se ponekad pridružuju i džinovske ćelije. Etiologija oboljenja je nejasna. Misli se da s. tuberkuloze u «osoba s velikim imunitetom i slabom osjetljivošću». Sin. Besnier-Boeck-Schaumannova bolest, benigni sarkoid. |
|
| Sarcolemma |
Sarkolema, opna mišićnog vlakna. |
|
| Sarcoma |
Sarkom, opaki tumor sagrađen od manje ili više nezrelog vezivnog tkiva. S. je obično građen od homogenog tkiva, sličnog ribljem mesu (sarcos = meso), brzo infiltruje tkiva, stvara metastaze i prouzrokuje kaheksiju. Može se razviti u svakom dijelu organizma gdje ima vezivnog tkiva. V. tumor; chondrosarcoma, hondrosarkom, vrlo opaki s. sastavljen od hrskavičastog tkiva, koji se pojavljuje najčešće na cjevastim kostima. Brzo daje metastaze. Postoje mješoviti oblici: osteohondrosarcoma, myxochondrosarcoma itd.; s. fusocellulare, fuzocelularni s., opaki tumor vezivnog tkiva sastavljen od duguljastih, vretenastih ćelija. Postoji: 1) s. microfuocellulare, tj. sa stinim vretenastim ćelijama, koji se nalazi u plućima, tireoideji, koži i fascijama, i 2) s. macrofusocellulare, koji je sastavljen od velikih i džinovskih vretenastih ćelija, a razvija se iz fascija, periosta, kože i iz unutrašnjih organa; s. gigantocellulare, gigantocelularni s., opaki tumor vezivnog tkiva, sastavljen od vretenastih ćelija koje sadrže manji ili veći broj jedara. Nalazi se obično u koštanom sistemu; s. globocellulare, globocelularni s., opaki tumor vezivnog tkiva sagrađen od okruglih, nezrelih vezivnih ćelija. Sin. s. rotundocellulare. Razlikuje se: 1) s. microglobocellulare, vrlo maligni s. sa sitnim okruglim ćelijama koji se nalazi najčešće u koži, sluznicama, sjemenicima, bubregu i koštanoj srži, i 2) s. macroglobocellulare, s. sa okruglim ćelijama, manje maligni oblik od pređašnjeg i nalazi se u koži i u pojedinim unutrašnjim organima; s. idiopathicum multiplex haemorrhagicum, veoma sporo, obično na donjim ekstremitetima, razvijaju se plavičastocrveni nodusi i pločasta zadebljanja tkiva sivomrke boje. Ove se promjene postepeno umnožavaju, a mogu da se jave i na unutrašnjim organima; lymphosarcoma, limfosarkom, s. koji se razvio iz limfadenoidnog tkiva i može biti sastavljen od limfocita ili limfoblasta. Najčešće se lokalizuje u limfnim žlijezdama |
|
| Sarcomatodes |
Sarkomatodni, (1) koji ima osobine benignog tumora vezivnog tkiva, a izgleda je sarkoma; (2) koji se pretvara u sarkom. |
|
| Sarcomatosus |
Sarkomatozan, koji ima osobine sarkoma. |
|
| Sarcophaga |
Rod muha familije Sarcophagidae, sivkaste boje, raznih veličina (od 4 do 18 mm) rađaju žive mladunce. Ima ih korisnih, koji žive na račun drugih štetnih insekata, i štetnih, koji izazivaju mijazu rana, crijevnih i drugih organskih duplji. U nas je najpoznatija S. carnaria (mesara). |
|
| Sarcoplasma |
Sarkoplazma, protoplazma mišićnog tkiva. |
|
| Sarcoptes scabiei |
Šugarac, vrsta preglja. Živi u pokožici čovjeka i izaziva šugu. Sin. Acarus scabiei. V. scabies. |
|
| Sarcosporidia |
Protozoa |
|
