| Abscessus |
Apsces, zagnoj, ograničeno nagomilavanje gnoja u nekom tkivu; a. alveolaris, akutno ili hronično ograničeno gnojno zapaljenje mekog dijela ozublja, često kao prvi znak paradentoze usljed retencije gnoza u ginivalom špagu. Akutni a.a. počinje naglo jakim bolovima i otokom bliže rubu desni. V. parulis. Sin. A, paradentalis; a. Brodie, blagi oblik hematogenog osteomijelitisa u moždanskom kanalu metafize loptastog izgleda s kondenzovanim rubom i rasvjetljenom sredinom; a. cerebri, apsces mozga, ograničeno gnojno zapaljenje mozga pri kome se stvara šupljina ispunjena gnojem. Postaje prelaskom bakterija u mozak kod gnojnog zapaljenja srednjeg uha, čeonog i etmoidnog sinusa, angina, bronhitisa, zapaljenja pluća ili traumatskim unošenjem klica u mozak; Dauglas a., skupljanje gnojne kolekcije u Douglasovom prostoru. Stvara se poslije zapaljenskih procesa u maloj karlici, gnojnog zapaljenja parametrija, prskanja zagnojenih tuba i jajnika i zagnojene vanmaterične trudnoće; fiksacioni a., vještački stvoren apsces koji nastaje poslije ubrizgavanja nadržajnih materija (npr. Terpentinskog ulja) u cilju liječenja spetičkih oboljenja. F.a. danas se rijetko primjenjuje kao terapijsko sredstvo; a. frigidus, hladni apsces, kolekcija gnoja koja potiče od tuberkuloznog procesa u nekoj kosti ili zglobu (prljen, zglob kuka ili koljena itd. Gnoj se od kosti širi u okolno rastresito vezivno tkivo između mišića, razdvajajući ih i stvarajući na taj način šupljinu ispunjenu gnojem. Na unutrašnjoj strani ove šupljine nalazi se granulaciono tkivo, a okolina ne pokazuje znake zapaljenja (odsustvo hiperemije i toplote), zbog čega je ovaj apsces dobio ime hladni apsec; a. hepatis, apsces jetre. Ograničen gnojni proces u tkivu jetre. Rjeđe samo na jednom mjestu (solitarni a.), često na više mjesta (mulitipli a.). Uzroci su gnojni procesi u trbušnoj šupljini (metastaze bakterija putem v. porte ili limfnim putem), piemija (metastaze putem hepatičke arterije), ameb |
|
| Absence |
(fr.) absans, kratkotrajan prekid kontinuiteta svjesti. V. epileptički napad. |
|
| Absolutorium |
Završetak propisanog broja semestara u toku studija odnosno potvrda o tome. V. apsolvent. |
|
| Absolutus |
Apsolutan, potpun, bezuslovan. Npr. Arrhythmia absoluta, apsolutna aritmija. |
|
| Absorptio |
Apsorpcija, upijanje; (1) upijanje gasa u tečnost ili čvrstu materiju ili tečnosti u čvrstu materiju; (2) prodiranje neke materije u drugu, kojom prilikom jedna materija predaje energiju, a druga je prima i pretvara u neku drugu vrstu energije; (3) zadržavanje zrakova u nekoj sredini (npr. Zrakova svjetlosti određene talasne dužine u nekoj sredini (npr. zrakova svjetlosti određene talasne dužine u nekoj tečnosti ili gasu), v. apsorpcioni spektar (pod sprektar); (fiziol.) prodiranje neke materije u tkiva putem krvnih i limfnih sudova, v. resorpcija; (4) gašenje svjetlosti ili bilo koga od njenih sastojaka koje prouzrokuju crni ili obojeni predmeti; (5) zaustavljanje toplotnih zrakova, pri čemu se temepratura rijela koje ih apsorbuje polako povišava: karakteristična a., a koja se javlja ako je foton u stanju da izbaci elektron iz unutrašnje atomske ljuske. To je moguće kad je talasna dužina asporbovanog fotona upravo ravna karakterističnom zračenju tog elementa. Kako je foton ispao iz snopa rendgenskih zrakova, njegova asporpcija manifestuje se crnim linijama (Frauenhoferove linije), čiji su izgled i raspored karakteristični za svaki element. Na k. a. osniva se rendgenska spektrografska analiza; a. rendgenskih zrakova – kad r. Zraci prodiru kroz materiju, oni gube jedan dio energije, slabe usljed apsorpcije. Prilikom a. nastaje u materiji čitav niz promjena: rasipanje (disperzija), fluorescencija (sekundarno zračenje), emisija elektrona (fotoelektirčni efekat) i vibracija (toplota). A, može biti potpuna i djelimična. Potpuna je onda kad se svi zraci utope u tijelu (nestanu); djelimična je kad jedan dio upadnih zrakova prođe kroz tijelo. Npr., čovječe tijelo smao djelimično apsorbuje rendgenske zrakove, zbog čega je moguća njihova primjena u medicini; a. zračne energije, odnos smanjenog intenziteta zračne energije Id poslije prolaska kroz debljinu d, prema upadnom intenzitetu Io. |
|
| Abstinentio |
Apstiencija, uzdržavanje, lišavanje, odricanje, npr. apstinencija od alkohola. |
|
| Absynthil herba |
V. herba |
|
| Absynthium |
Artemisia Absynthium, pelen, biljka koja sadrži jednu gorku supstanciju i etarsko ulje. Služi za izradu Species Amarae. |
|