| San |
(1) spavanje. San (spavanje) oštećen je pri velikom broju tjelesnih i svim duševnim bolestima; (2) psihički doživljaji za vrijeme spavanja. San (sanjanje) predstavlja pozornicu na kojoj se mogu razaznati mnoga inače nesvjesna zbivanja u psihi. Psihoanalitička metoda tumačenja (analize) snova vrlo je značajna za ovo saznanje; brzi s., kraći ili duži periodi u toku spravanja za vrijeme kojih se spavaču brzo pokreću očne jabučice ima brži ritam elektroencefalografskih (EEG) manifestacija i sanja snove koji se mogu upamtiti; spori s., duboki san bez snova karakterizovan sporim EEG-manifestacijama. |
|
| Sanacija |
V. sanatio; s. radnih prostorija, v. higijena rada. Pod sanacijom u higijeni rada u prvom redu podrazumjeva se preduzimanje zaštitih mjera opšteg i individualnog karaktera u cilju stvaranja zdravih i bezbjednih uslova rada koji ne ugrožavaju zdravlje i radnu sposobnost, već pomažu njihovu punu afirmaciju. |
|
| Sanatio |
Sanacija, ozdravljenje, izlječenje, iscjeljenje, zarašćenje rane; s. per primam intentionem, ozdravljenje otprve, zacjeljenje neke (peracione ili traumatske) rane bez gnojenja; s. per secundam intentionem, zacjeljenje neke rane poslije izvjesnog perioda gnojenja, obično uz stvaranje ovećeg ožiljka. |
|
| Sanatorium |
Sanatorijum, lječilište, samostalna bolnička ustanova, obično za specijalističko liječenje, najčešće tuberkuloze i nervnih bolesti. U nekim zemljama naziv s. imaju po pravilu privatne bolnice i ustanove za rekonvalescente. |
|
| Sandučar |
V. nužnik |
|
| Sanguinans |
Krvareći, ono što krvari. |
|
| Sanguinolentus |
Snagvinolentan, sukrvičast, koji sadrži krvi ili je sličan krvi. Sin. cruentus. |
|
| Sanguis |
V. krv |
|
| Sangviničan |
Istorijska oznaka za temperament (Galen) koji se odlikuje svjetlom i rumenom bojom kože, naročito na licu, plavom, crvenom ili crvenomrkom kosom, razvijenim mišićima, velikim vidljivim venama i snažnim pulsom, što se ukazuje na obilno snabdjevanje tkiva krvlju; pojam koji je stvorila starogrčka humoralna medicina. |
|
| Sanitacija |
Postupak koji podesnim dezifekcionim sredstvima i metodima sprječava prenošenje patogenih mikoorganizama raznim načinima i predmetima, i koji služi za poboljšanje higijenskih prilika. |
|
| Sanitaran |
Koji je u vezi sa zdravljem ili unapređivanjem zdravlja, naročito sa higijensko-tehničkim mjerama i uređajima. |
|
| Sanitarna inspekcija |
Organ zdravstvene službe koji vrši medicinsku kontrolu nad higijenskim uslovima rada, proizvodnje i prodaje namirnica, javnih sanitarnih uređaja, objekata za snabdjevanja vodom, kanalizacije, groblja, nekih industrijskih artikala, kozmetičkih proizvoda, lijekova itd. V. preventivna medicina (pod medicina). |
|
| Sanitarna obrada |
Uklanjanje odnosno nuištavanje fizičkih, hemijskih i radioaktivnih štetnih agensa s površine kože i sluznice, odjeće, obuće i ostale opreme i sredstava, kao i stambenih i drugih površina; poseban značaj ima u ratu, ali i u mirno doba, pritom grutacije, kad se otkriju vašljivost, šuga i sl., zatim pri teškim nesrećama (poplave, zemljotresi itd.). |
|
| Sanitarni inženjer |
Inženjer specijalno kvalifikovan za sanitarnu tehniku, koji radi u zdravstvenoj ili higijenskoj službi. U djelokrug rada s.i. spadaju ovi poslovi: projektovanje i izgradnja vodovoda i vodoopskrbnih objekata; sanitarnotehničkih uređaja i instalacije raznih zgrada i prostorija, asanacija terena i higijenskih objekata, kanalizacija naselja, ostranjivanje kanalskih voda i otpadnih materija, i sanitarno-tehnička kontrola. |
|
| Sanitet |
Organizacija, zdravstvena služba koja se stara o zdravlju građana ili vojske; civilni s., zdravstvena služba koja se stara o sanitetskom obezbjeđenju, tj. koja organizuje sprečavanje, suzbijanje i liječenje bolesti kao i unapređivanje zdravlja cjelokupnog stanovništva neke zemlje ili manje oblasti; vojni s., zdravstvena služba armije čiji je zadatak sprečavanje bolesti i liječenje bolesnih i povrijeđenih u posebnim uslovima koje stvara vojni kolektiv, naročito u specifičnim uslovima rata. Vojnosanitetski rukovodeći organi su organi komande kojoj daju savjete i prijedloge u vezi održavanja zdravlja vojnika, suzbijanja bolesti itd. |
|
