| Cystectomia |
Cistektomija, uklanjanje mokraćne bešike ili ciste bilo kojeg porijekla operacijom. V. cystis. |
|
| Cystein. |
V. cistein |
|
| Cysticercosis |
Cisticerkoza, infekcija larvama i cistama izvjesnih patljičara (naročito Taenia solium). Do ove infekcije može doći kada embrioni tenije prodru u krvotok. Najčešće lokalizacije cisticerkoze su potkožno tkivo, mišići, srce i mozak. |
|
| Cysticercus |
Cisticerkus, larva pljosnatih crva pantljičara (Cestodes) u obliku mjehurića ispunjenog tečnošću sa samo jednim skoleksom. Najpoznatiji su C. bovis, larva crva Taenia saginata, koja se nalazi u goveđem mesu; C. cellulosae, bobica, larva svinjske pantljičare (Taenia solium), u mišićima svinje a nekad i čovjeka, u vidu malih cista veličine 0,5-1 cm. U cisti se nalazi skoleks buduće pantljičare. |
|
| Cysticus |
Cističan, (1) koji pripada nekoj cisti; (2) koji pripada mokraćnom mjehuru ili ćučnom mjehru, npr. ductus cysticus, izvodni kanal žučnog mjehura. |
|
| Cystinuria |
Cistinurija, pojava kristala cistina u mokraći usljed izvjesnog, najverovatnije urođenog poremećaja u metabolizmu bjelančevina. Usljed toga može doći do stvaranja cistinskih kamenčića u bubregu. |
|
| Cystis |
Cista, (1) (anat.) bešika, mjehur, kesica, npr. c. fellea, žučna kesica; (2) (patol.) šupljina čija je unutrašnja površina zastrvena epitelom (c. vera, prava cista) ili šupljina čiji se zid sastoji od vezivnog tkiva, a koja je postala na mjestu krvavljenja, eksudacije ili nekrotičnog razmekšanja tkiva (c. spuria, lažna cista);; dermoidna c., v. dermoid; folikularna c., (stom.) cista u veličnoj kosti s epitelom iz poremećnog zubnog začetka. F. c. često sadrži degenerisani zubni začetak; ovarijalna c., tumor jajnika, najčešće benigne prirode. O. Ciste dijele se na serozne, s glatkim i tankim zidom i seroznim sadržajem, mukoidne ili enteroidne, s debelim zidom i mukoidnim sadržajem, i najzad dermoidne, ispunjene žučkastom masom i dlakama; parazitarna c., predstavlja oblik razvoja parazita u organizmu (npr. ehinokokna cista, cista cysticercus cellulosae itd.); retenciona c., nastaje usljed zapušenja izvodnog kanala žlijezde i skupljanja sekreta i usljed toga proširenja lumena kanala ili same žlijezde; c. zuba, šupljina s vezivnom ovojnicom, postavljena iznutra epitelom i ispunjena tečnim ili kašastim sadržajem . C.z. mogu biti radikularne, koje nastaju od inficiranog zuba sa periapikalnim zapaljenjskim žarištem i folikularne, koje nastaju od neizrasloga zuba, a obično je krunica u cističnoj šupljini. Dok su male, ne prave smetnje , i često se slučajno otkriju rendgenom. Vće i inficirane c. daju odgovarajuće simptome. |
|
| Cystitis |
Cistitis, zapaljenje sluznica mokraćne bešike, akutno (c. acuta) ili hronično (c. chronica). Nastaje najčešće ushodnom infekcijom (E. coli, streptokoki, gonokoki i dr.), mehaničkim nadražajem (kamen u bešici, kateterizacija) ili hemijskim nadražajem (posle većih doza, npr., heksametilen-tetramina iz koga se oslobađa formal-dehid u mokraći). Nazeb može prouzrokovati c. olakšavajući prodiranje bakterija u sluznicu mokraćne bešike. C. može da nastane ushodnom infekcijom i u slučaju zastoja mokraće u bešici usljed prisustva tumora, kamena ili stranih tijela u bešici ili usljed povećanja prostate. C. je češći u ženskih osoba, jer je u njih uretra kratka. Nishodni c. je posljedica pijelitisa; c. chronica, dugotrajni cistitis koji je posljedica nedovoljnog liječenja akutnog c.; c. colli, c. lokalizovan samo na vratu bešike; c. cystica, c. s manjim cistama u zidu bešike; c. exfoliativa, c. praćen odlubljivanjem većeg dijela sluznice; c. palimatosa, c. ograničen na trigonum bešike s papilarnim i polipoznim proliferacijama na sluznici bešike; c. vegetans, v. c. papilomatosa. |
|
| Cystoenterocele |
Cistoenterokela, kila koja u svojoj kesi sadrži crijevo i mokraćnu bešiku. |
|
| Cystolithiasis, c |
Cistolitijaza, prisustvo kamenaca u mokraćnoj bešici s odgovarajućim kliničkim i patološkoanatomskim znacima. |
|
| Cystolithum |
Cistolit, kamen mokraćne bešike porijelom iz bubrežne karlice ili nastao u samoj bešici. Sastoji se od mokraćne kiseline i njenih soli (uratni cistolit), ili od kalcijum-oksalata (oksalatni cistolit), ili od ksantina (ksantinski cistolit), fosfata (fosfatni cistolit) itd. |
|
| Cystometrogram |
Cistometrogram, krivulja koja predstavlja odnose između zapremine mokraće (u ml) u mokraćnoj bešici, i pritiska u (u cm H2O). |
|
| Cystoparalysis |
Cistoparaliza, paraliza mokraćne bešike. Sin. cystoplegia. |
|
| Cystopyelitis |
Cistopijelitis, istovremno zapaljenje mokraćne bešike i bubrežne karlice, koje nastaje bilo usljed napredovanja zapaljenja od bešike ka karlici (ushodni put), bilo usljed spuštanja infekcije iz karlice u bešiku (nishodni put). Prvim putem nastaje obično u žena i posljedica je oboljenja ženskih polnih organa ili kateterizacije uz nedovoljnu asepsu. Drugim putem nastaje usljed prodiranja klica u bubrežnu karlicu putem krvi (bacil tuberkuloze, koli-bacil itd.). Tačna dijagnoza utvrđuje se pregledom mokraće u cistokopijom. Glavni simptomi: temperatura s treskavicom, bolovi u slabinama i mokraćnoj bešici, pečenje pri mokrenu. |
|
| Cystopyelographia |
Cistopijelografija, rendgensko snimanje bubrega i mokraćne bešike. Obavlja se pomoću rastvora jodnih soli. Može biti nishodna, kad se kontrastno sredstvo ubrizgava u venu, i retogradna, kad se kontrastno sredstvo ubrizgava kroz uretru ili uretere specijalnom sondom. Kontrastno sredstvo mora se prethodno zagrijati na 37oC. V. urografija, pijelografija. |
|
